Cmentarze w Polsce funkcjonują na podstawie państwowej „Ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych” z dnia 31 stycznia 1959 r.  Jak widać liczy sobie już ponad pół wieku i przez to nie odpowiada realiom współczesności. Od dwóch lat pełnomocnik premiera Wojciech Labuda tworzy nową ustawę o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Nowa ustawa miała wejść w życie 1 czerwca 2023 roku lecz ze względów proceduralnych jej wejście zostało przesunięte na 2024 r.

Dotychczasowa ustawa została znowelizowana 17 kwietnia 2023 roku i nakłada zarówno na zarządzających cmentarzami oraz osoby posiadające groby szereg wymogów, którym musimy sprostać.

Cmentarze zostały uznane za budowle, a ich tereny traktowane na podobieństwo działki budowlanej. W ten sposób na cmentarzu obowiązuje prawo budowlane i choć w formie nieco łagodniejszej, wywołuje wiele skutków uciążliwych zarówno dla Was – użytkowników, jak dla zarządzających cmentarzami. Zmiany te mają nas wprowadzić w przepisy nowej ustawy.

Każdy Cmentarz w Polsce musi przeprowadzić inwentaryzację polegającą na odtworzeniu planu przestrzennego (nie mylić z miejscowym planem). W ramach tej inwentaryzacji cmentarz zostaje podzielony na obszary nazywane kwaterami, a każdy grób w obrębie kwatery otrzyma unikatowy numer. Nadanych numerów nie można zmieniać, gdyż będą one przekazane do centralnej bazy danych przy wskazanym przez ustawę ministerstwie.

Przedstawiamy trzy problemy, którym obecnie musimy podołać:

1. Wydamy wszystkim opiekunom grobów do wypełnienia specjalny formularz. Oddając do parafii wypełniony dokument zostanie przygotowany identyfikator - tabliczka z numerem grobu. Będzie ją trzeba przykleić z lewej strony w dolnej części grobu. Przestrzegamy, by nie pomylić grobów, gdyż numer musi być zgodny z planem cmentarza. Zgodność tę ma prawo kontrolować m.in. Inspektor Sanitarny, ale też inne instytucje do tego uprawnione.

2. Wszelkie groby, nagrobki, grobowce i inne kompozycje architektoniczne nie mogą przekraczać granicy grzebalnej i mogą być budowane wyłącznie za pisemną zgodą parafii. Obecnie ławki, wazony, utwardzenia wokół grobów i inne elementy nazywane są małą architekturą i obowiązuje całkowity zakaz ich budowy. Nie wiemy jeszcze jak ustawa odniesie się do architektury już istniejącej, ale nowo budowane groby obowiązywać będą nowe przepisy.

3. Na szczeblu kilku ministerstw toczy się dyskusja czy odpady cmentarne, takie jak kwiaty, plastikowe wkłady, czy szklane znicze, gmina może odbierać posegregowane, czy jak od nieruchomości niezamieszkałej – jako zmieszane, a te są zdecydowanie droższe. Dyskusje toczą się, a za śmieci płaci się coraz wyższe kwoty. Dlatego apelujemy, szczególnie teraz przed świętem zmarłych, że o naszej więzi z bliskimi nie świadczy liczba zniczy czy kwiatów, ale pamięć i szczera modlitwa.

Wprowadzanych zmian jest wiele i o ich wprowadzaniu będziemy wszystkich informować na bieżąco. Baza danych o grobach to początek, elektroniczne karty zgonu, instytucja koronera, prawo materialne i niematerialne czyli zasadnicze różnice w grobach ziemnych i murowanych, czy nadanie zielni na cmentarzu charakteru parkowego, to tylko nieliczne z wyzwań jakie na nas czekają. 

W związku z planowaną zmianą przepisów państwowych dotyczących cmentarzy nalezy niezzwłocznie wypełnić formularz dot. grobu i jego prawnego opiekuna. Każdy, kto taką opiekę sprawuje proszony jest o dostarczenie do parafii wypełnionego formularza osobiście lub drogą listową. Jeśli jakieś informacje w formularzu nie będą znane prosimy o pozostawienie pustego miejsca. Parafian prosimy o pomoc w przekazaniu formularzy osobom nie mieszkającym w naszej parafii. Parafia zobowiązana jest niezwłocznie do dokładnej inwentaryzacji grobów na naszym cmentarzu. Pomocą dla nas będą wypełnione formularze. W przypadkach niejasnych będziemy się osobiście kontaktować.

formularz do pobrania... 

Administrator cmentarza w Wielgomłynach